Eğitim-Bir-Sen, 2022-2023 Eğitim-Öğretim yılının hayat kurallarının zorlaştığı, alım gücünün düştüğü, eğitim-öğretim masraflarının arttığı, iyileştirmelere ve yeni gelişmelere karşın istenilen düzeye gelinemediği bir yerde, sıkıntıların gölgesinde başladığını açıkladı.
Sendika eğitim dalındaki meseleleri ve tahlil teklifleri hakkında bir açıklama yaptı;
“Millî Eğitim Bakanlığı’nın daima olarak eğitimde fırsat eşitliğinden, mesleksel eğitimin niteliğinin artırılmasından, okul öncesi eğitimin yaygınlaştırılması eforlarından bahsetmesine rağmen, alandaki deneyimleri görmezden gelen, eğitimin paydaşlarıyla yeteri derecede istişare etmeden hareket mantalitesi sonucunda bir türlü istenilen düzeye ulaşılamıyor ve maksatlar akamete uğruyor. Bu cins süreçlerin muvaffakiyete ulaşabilmesi için bakanlığın sürdürülebilir siyasetler benimsemesi gerekir. Esaslı sıkıntılara kalıcı tahliller lakin kararlı bir iradeyle mümkündür. Beklentileri karşılamayan, geliştirilmeye muhtaç meslek kanunu, anayasal ve yasal hakları kısıtlanmış kontratlı istihdam, bir türlü kapatılamayan öğretmen açığı, öğretmen atamalarında mülakatın kaldırılmaması, istihdamda zahmet çekilen bölgelerde misyon yapan eğitimcilere ek teşviklerin verilmemesi, ünite ek ders fiyatı ölçüsünün düşüklüğü, eğitim kurumu yöneticiliğinde özlük haklarını ve yetkileri geliştiren meslek odaklı sürdürebilir bir sistemin hala hayata geçirilememesi, eğitimin rehberlik ayağının eksikliği, öğretmenleri şiddete karşı koruyacak bir yasal düzenlemenin çıkarılamaması, öğretmenlerin yer değişikliği taleplerinin karşılanmamasının doğurduğu mağduriyetler, vazifede yükselme ve unvan değişikliği imtihanlarının gerçekleştirilmemesi, yardımcı işçi istihdamı üzere sıkıntılar konusunda hâlâ somut adım atılmış değildir”
MEB Eğitim Çalışanlarının Problemlerine Kayıtsız Kalmamalı
“Bakanlığın, eğitim çalışanlarının sıkıntılarına kayıtsız kalmaması, alandan yükselen sese kulak vermesi, eğitim paydaşlarının tekliflerini göz gerisi etmeden kararları alması, üstte tasarımı yapılan teorinin aşağıdaki pratiklerle örtüşmesi, eğitimin niteliğini ve verimliliğini artıracaktır. Beklentiler doğrultusunda atılacak süratli adımlar, eğitim çalışanlarının yüksek motivasyonla işe başlamalarını sağlayacaktır”
Öğretmenlere Özel Hizmet Tazminatı
“5 ve 6. Devir Toplu mukavelelerde masaya taşıdığımız, “Millî Eğitim Bakanlığı takımlarında, eğitim-öğretim hizmetleri sınıfına dâhil takımlarda bulunanlardan en az 8 yıl müddetle fiilen öğretmenlik yapmış olanlara uzman öğretmenler; en az 4 yıl mühletle fiilen uzman öğretmenlik yapmış olanlara ise başöğretmenler için öngörülen özel hizmet tazminatı ödenir” teklifi uyarınca, 8 yılını dolduran öğretmenlere uzman öğretmen, 12 yılını tamamlayanlara da başöğretmen unvanı verilmelidir. Bu çerçevede, toplu kontrat teklifimiz temel olmalı, imtihan tartışması da son bulmalıdır”
Eğitim çalışanlarının mali ve özlük hakları iyileştirilmelidir
“Enflasyonun üst istikametli hareketinin arttığı, temel tüketim hususlarının ve emtia fiyatlarının mahrumluk eşiğini yükseltip yoksulluk oranını artırdığı bir eşikteyiz. Günlük hayatı zorlaştıran, itimat azaltıcı tesirini ağırlaştıran ekonomik sarsıntı, tesirini en çok kamu vazifelileri başta olmak üzere sabit gelirliler üzerinde hissettirmektedir. Bu çerçevede, eğitim çalışanlarının ve kamu vazifelilerinin fiyatlarında oluşan kayıpları ve enflasyona yenilme riskini giderecek mahiyette mali ve özlük haklarında iyileştirmeler yapılmalıdır”
Sözleşmeli öğretmenlik kaldırılmalı, takımlı istihdam temel olmalıdır
“Kamu işçi sisteminin temel yaklaşımı, insan onurunu öncelemek, insan haklarına saygılı olmak, saygın iş prensibine dayanan mali, toplumsal ve özlük hakları ile çalışma kuralları olmalıdır. Bu eksende, öğretmen istihdamında kontratlı öğretmenlik dayatması, tüzel olmadığı üzere çalışma münasebetleri tarafından de kabulü ve tahammülü mümkün değildir. Öğretmenlerin anayasal haklarını sınırlayan, aile bütünlüğünü bozan, eşleri birbirinden, çocukları da anne babalarından başka bırakan, öğretmeni eşi ile işi ortasında tercihte bulunmaya zorlayan, öğretmenler odasında ayrımcılık oluşturan, mesleği ve öğretmenin prestijini zedeleyen kontratlı öğretmenlik uygulamasına son verilmeli, kontratlı öğretmenler takıma geçirilmelidir”
GİHS, THS ve YHS ve öteki hizmet sınıflarına tabi eğitim çalışanlarının hakları iyileştirilmelidir
“Eğitimin kalitesi için ter döken memur ve hizmetli çalışanlarımızın özlük hakları iyileştirilmelidir. Ulusal Eğitim Bakanlığı takımlarında genel yönetim hizmetleri sınıfı, teknik hizmetler sınıfı, yardımcı hizmetler sınıfı ve öteki hizmet sınıflarında çalışanların eğitim-öğretim hizmetinin aksamadan faal biçimde yürütülmesi için emek harcadığı gerçeği görülmelidir. Öğretim yılına hazırlık ödeneği, öğretmenlerle birlikte eğitim ve öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde emek sarf eden Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın merkez ve taşra teşkilatı takımlarında vazifeli tüm hizmet sınıflarındaki eğitim çalışanlarına da ödenmelidir”
Eğitimde Unvan Değişikliği İmtihanlarındaki Belirsizlik Giderilmeli
“Memur ve hizmetliler başta olmak üzere, genel yönetim hizmetleri sınıfı, teknik hizmetler sınıfı, yardımcı hizmetler sınıfı ve öbür hizmet sınıflarında yer alan eğitim çalışanlarının liyakat ve meslek prensipleri çerçevesinde mesleksel ilerlemelerini sağlayan en değerli araçlardan biri olan unvan değişikliği imtihanları konusunda somut adım atılmalı; imtihan ve atama takvimi, Bakanlık çalışma takvimine alınarak belirsizlik giderilmelidir”
Öğretmenlerin yer değişikliği süreci yine kurgulanmalıdır
“Öğretmen atama ve yer değiştirme iş ve süreçlerinde eğitim-öğretim faaliyetlerini sekteye uğratacak seviyedeki tasarım eksiklikleri, öğretmenlerin yer değişikliği taleplerinin karşılanamamasına, mağduriyetlerin yanı sıra çalışma barışının bozulmasına ve motivasyon kaybına neden olmaktadır. Dezavantajlı ve elverişsiz kuralların karar sürdüğü yerleşim yerlerinde misyon yapan eğitim çalışanlarına yönelik gönüllülüğü temel alacak önlemlerin alınması, rasyonel atama ve yer değiştirme sistemlerinin kurulması, eğitimcilerin en büyük beklentilerindendir”
Yönetici görevlendirme süreci yine ele alınmalı, eksiklikler giderilmelidir
“Eğitim yöneticiliği alanında sürdürülebilir ve kabul edilebilir bir sistem inşa edilmelidir. Eğitim kurumu yöneticiliğinin eğitim liderliğine dönüştürülmesi, yöneticiliğin profesyonel bir meslek olarak ele alınarak ‘ikincil görev’ ve ‘görevlendirme’ kapsamından çıkarılarak takım unvanlı bir uzmanlık mesleği hâline dönüştürülmesiyle mümkündür. Eğitim kurumu yöneticilerinin bir eğitim ve okul başkanı olarak inisiyatif alanları genişletilmeli, mevzuat kuşatmasından kurtarılmalı, bürokratik rolleri azaltılmalı, yetkilendirilip güçlendirilerek eğitim-öğretimle ilgili rolleri öne çıkarılmalıdır. Eğitim kurumu yöneticiliği profesyonel bir meslek olarak tanımlanıp, münhasır takımlar üzerinden kazanılmış hakların korunduğu bir düzlemde liyakat ve mesleksel ilerleme ekseninde yine kurgulanmalıdır. Eğitim kurumu yöneticilerinin iş sıhhati ve güvenliği ile toplumsal güvenlik mevzuatı çerçevesinde patron vekili statüsünde olmasından kaynaklı idari para cezalarının yükümlüsü olmaları hakkaniyete ve adalete karşıttır. Bu yükümlülük şahsî olmaktan çıkarılmalı, kurumsal hâle getirilmelidir”
Okullar Ortasındaki Nitelik Farkı Kaldırılmalı
“Okullar ortasındaki nitelik farkının sebeplerinden biri de fiziki altyapı ve donanım eksikliğidir. Okulların laboratuvar, yabancı lisan sınıfı, bilgisayar sınıfı ve ders kitabı haricindeki öğretim malzemesi muhtaçlığı had safhadadır. Hâlihazırda eğitim kurumu idarelerinin kullanımına tahsis edilmiş ödenekler kâfi değildir. Bilhassa mal ve hizmet fiyatlarının, tesiri her geçen gün hissedilen enflasyonist bir ortamda daima arttığı göz önüne alındığında, okullara tahsis edilen ödeneklerin de artırılması gereklidir. Eğitim-öğretim yılı başlamadan, sınıf ve öğrenci sayısı, işçi sayısı üzere kıstaslar temel alınarak her okula muhtaçlıkları karşılayacak ölçüde bir ödenek tahsis edilmelidir”
Eğitimcilere şiddete karşı yasal düzenleme yapılmalıdır
“Eğitim-öğretim hizmeti esnasında yahut verilen eğitim-öğretim hizmetinden kaynaklanan nedenlerle eğitim çalışanlarına karşı cebir, şiddet yahut tehdit kullanan şahıslara mahpus cezası verilmesi; eğitim kurumlarında misyon yapan işçiye karşı vazifeleri sırasında yahut vazifeleri münasebetiyle işlenen taammüden yaralama hatasının tutuklama nedeni varsayılan hatalardan sayılması ve eğitim çalışanlarına karşı işlenen kabahatler sebebiyle ceza hukuku kapsamında yürütülmekte olan süreçlerde ve davalarda işçinin talebi üzerine bakanlığın tüzel yardımda bulunması noktasında düzenleme yapılmalıdır”
Öğretmen atamalarında mülakat kaldırılmalıdır
“Öğretmen atamaları için uygulanan seçme, kıymetlendirme ve atama tekniği fonksiyonunu yerine getirememektedir. Öğretmen atamaları için mevcut durumda uygulanan, KPSS ve kelamlı imtihandan oluşan atama tekniği uzun yıllardır devam eden, toplumsal maliyet üreten, mağduriyetler oluşturan kronik sıkıntılar ve soru işaretleri barındırmaktadır. Öğretmen adaylarının istihdamındaki mülakat uygulaması, adaylar ortasında eşit, adil ve hakkaniyete uygun bir sonuç vermemekte, mağduriyete yol açmaktadır. Bu nedenle, öğretmen atamalarıyla ilgili karar verme süreçlerinde mülakat metodu kaldırılmalıdır”
İstihdamda zahmet çekilen yerlerde teşvik sistemi hayata geçirilmelidir
“İstihdamda zahmet çekilen yerlerde en büyük eğitim sorunu, istikrarlı istihdamın sağlanamamasıdır. Kelam konusu bölgelerde takım istikrarını sağlamanın yolu cebri uygulamalar değil, teşviki usullerdir. Eğitim çalışanlarına, zarurî hizmet bölgelerinde vazife yapmaları hâlinde vilayetlerin mahrumiyet durumlarına nazaran ek özel hizmet tazminatı ödenmelidir”
Kadrosuz usta öğreticilere sendika hakkı tanınmalıdır
“Kamu kurumlarında eğitim faaliyeti yürüten takımsız usta öğreticilerin kamu misyonu ifa ettiği ve kamu vazifelisi oldukları gerçeği kabul edilmeli; sendika üyesi olmalarının ve toplu kontrat kararlarından faydalandırılmalarının önüne konulan bürokratik pürüzler kaldırılmalıdır”
Değişen kurallar göz önüne alınarak banka promosyon mukaveleleri güncellenmelidir
“Kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar ortasında, ekonomik bilgiler ve maksatlar dikkate alınarak promosyon muahedesi yapılmakta ve kamu görevlilerine ek mali imkân sağlanmaktadır. Salgın süreciyle başlayan global krizin yansıması olarak iktisatta yaşanan dalgalanmalar ve yüksek enflasyon sayıları, kamu vazifelileri ismine bankalara yatırılan paraların hacmini de artırmıştır. Buna karşın, geçmiş devirde yapılan mutabakatlar gereği kamu görevlilerine verilen promosyon ödemeleri düşük kalmıştır. Bu çerçevede, yeni yapılan muahedeler kapsamındaki promosyon ödemeleri ile geçmiş devir promosyon ödemeleri ortasında uçurum oluştuğu gerçeği görülmeli, promosyon ödemelerinin kamu vazifelilerinin emek ve fiyatlarından kaynaklanan bir hak olduğu unutulmamalıdır. Geçmiş periyotlarda yapılan promosyon mukaveleleri, birtakım kurumlarda yapılan yeni promosyon kontratlarıyla uyumlu hâle getirilerek güncellenmelidir. Ekonomik koşullar ve enflasyon durumu gözetilmeli, kamu kurum ve kuruluşlarının yöneticileri, kamu vazifelilerinin hakkını ve hukukunu koruyacak biçimde harekete geçerek sendika temsilcileri ve bankalarla tekrar bir ortaya gelmeli, değişen durum ve kaideleri dikkate alarak promosyon fiyatlarını revize etmelidir”
Ek gösterge artışındaki eksiklikler giderilmelidir
“Ek gösterge artışına ait düzenleme, verilen kelamların hayata geçirilmesini ve kamu işçisinin haklı beklentilerinin karşılanmasını sağlamış ise de tıpkı vakitte adil olmayan sonuçlar üretmiştir. Ek gösterge artışına ait düzenlemedeki eksik kalan konular giderilmelidir. Bu bağlamda, yönetici sınıfında yer alan şefler, enstitü-yüksekokul sekreteri ve üniversite şube müdürlerinin ek gösterge sayıları da 3600’e çıkarılmalı; ek gösterge sayısı 3600’ün altında olan bütün kamu vazifelilerinin tazminat yansıtma oranları artırılmalıdır. Eğitim-Bir-Sen olarak, Türkiye’nin daha müreffeh olma yolundaki uzun vadeli maksatlarına lakin meselelerini aşmış bir eğitim sistemiyle erişebileceğine inanıyor; eğitimcilerin beklentilerinin yerine getirilmesinin kıymetini tabir ediyor, sıkıntıların tahlile kavuşturulacağı bir eğitim-öğretim yılı temenni ederek, bütün eğitim çalışanlarına ve öğrencilerimize muvaffakiyet dolu bir yıl diliyoruz” (BSHA)
